Trong thị trường tài chính sôi động, việc nắm bắt các khái niệm cơ bản là chìa khóa để thành công. Một trong những yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư cần hiểu rõ chính là Tác động giá (Price Impact). Đây là thước đo cho thấy mức độ ảnh hưởng của một lệnh giao dịch lên giá thị trường của tài sản, một yếu tố có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể trong lợi nhuận của bạn. Hãy cùng GenZ Đầu Tư tìm hiểu nhé!
Price Impact là gì?
Tác động giá, hay Price Impact, là một khái niệm quan trọng trong giao dịch tài sản. Về cơ bản, nó mô tả mức độ ảnh hưởng của một lệnh giao dịch (mua hoặc bán) lên giá thị trường của tài sản đó. Nói cách khác, tác động giá cho biết giá của tài sản sẽ thay đổi bao nhiêu phần trăm sau khi lệnh giao dịch được thực hiện.
Mức độ tác động giá phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là khối lượng giao dịch và tính thanh khoản của tài sản. Khối lượng giao dịch càng lớn, tác động giá càng nhỏ. Ngược lại, nếu khối lượng giao dịch nhỏ, một lệnh lớn có thể dễ dàng đẩy giá lên hoặc xuống đáng kể. Tính thanh khoản cũng đóng vai trò tương tự. Tài sản có tính thanh khoản cao (dễ dàng mua bán với khối lượng lớn) sẽ ít bị tác động bởi các lệnh giao dịch đơn lẻ, trong khi tài sản có tính thanh khoản thấp sẽ dễ bị biến động giá mạnh.
Tác động giá có thể xảy ra trên cả sàn giao dịch tập trung (CEX) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX). Tuy nhiên, do tính thanh khoản trên sàn DEX thường thấp hơn so với sàn CEX, tác động giá trên sàn DEX thường cao hơn. Điều này có nghĩa là các lệnh giao dịch trên sàn DEX có thể gây ra sự biến động giá lớn hơn so với trên sàn CEX.
Cách tính Price Impact
Để đo lường tác động giá, bạn có thể áp dụng công thức sau:
Price Impact (%) = ((Giá trung bình thực tế – Giá dự kiến ban đầu) / Giá dự kiến ban đầu) x 100
Trong đó:
- Giá trung bình thực tế: là giá trung bình mà bạn thực sự nhận được sau khi giao dịch hoàn tất.
- Giá dự kiến ban đầu: là giá mà bạn mong muốn giao dịch trước khi xem xét đến tác động giá.
Price Impact và Slippage khác nhau như thế nào?
Nhiều nhà giao dịch vẫn còn nhầm lẫn giữa hai thuật ngữ Price Impact (tác động giá) và Slippage (trượt giá). Mặc dù cả hai đều liên quan đến sự chênh lệch giữa giá dự kiến và giá thực tế khi khớp lệnh, nhưng bản chất của chúng lại khác nhau.
- Price Impact: tập trung vào ảnh hưởng của một lệnh giao dịch cụ thể đến giá thị trường. Nói cách khác, đây là sự thay đổi giá do chính hành động mua/bán của bạn tạo ra. Bạn không thể kiểm soát Price Impact, mà chỉ có thể ước tính nó trước khi vào lệnh.
- Slippage: đề cập đến sự biến động giá do các yếu tố bên ngoài thị trường, không phải do một lệnh giao dịch riêng lẻ nào gây ra. Các yếu tố này có thể bao gồm tin tức kinh tế, sự kiện chính trị, hoặc các biến động lớn trên thị trường. Điểm khác biệt quan trọng là slippage có thể được kiểm soát bằng cách sử dụng các loại lệnh như lệnh giới hạn (limit order) hoặc lệnh dừng lỗ (stop-loss order).
Ví dụ: Giả sử bạn muốn mua EUR/USD với giá thị trường hiện tại là 1.1000. Khi bạn đặt lệnh mua, giá có thể đã thay đổi do có nhiều người mua vào cùng lúc, khiến bạn khớp lệnh ở mức giá 1.1005. Đây chính là slippage. Ngược lại, nếu lệnh mua của bạn đủ lớn để đẩy giá EUR/USD từ 1.1000 lên 1.1002, thì đó là Price Impact.
Mặc dù là hai khái niệm riêng biệt, nhưng Price Impact và Slippage có liên quan mật thiết với nhau. Price Impact của một nhà giao dịch có thể gây ra slippage cho các nhà giao dịch khác. Tuy nhiên, không phải slippage nào cũng là do Price Impact.
Xem thêm: Trượt giá trong Forex là gì? Cách giảm thiểu trượt giá trong giao dịch
Cách hạn chế Price Impact
Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn Price Impact, nhưng có một số cách để hạn chế tác động của nó và tối ưu hóa hiệu quả giao dịch:
- Chọn sàn giao dịch có tính thanh khoản cao: Tính thanh khoản là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến Price Impact. Sàn giao dịch có tính thanh khoản cao sẽ có khối lượng giao dịch lớn và độ sâu thị trường tốt hơn, giúp giảm thiểu tác động của các lệnh giao dịch đơn lẻ lên giá. Do đó, nên ưu tiên chọn sàn DEX có tính thanh khoản cao cho cặp giao dịch bạn quan tâm.
- Giao dịch với khối lượng nhỏ: Khối lượng giao dịch càng lớn, tác động lên giá càng mạnh. Do đó, để hạn chế Price Impact, bạn nên chia nhỏ lệnh giao dịch thành nhiều lệnh nhỏ hơn và thực hiện chúng trong một khoảng thời gian nhất định.
- Sử dụng tính năng Limit Order: Thay vì sử dụng Market Order (lệnh thị trường) để khớp lệnh ngay lập tức với giá thị trường hiện tại, bạn có thể sử dụng Limit Order (lệnh giới hạn) để đặt giá mua hoặc bán mong muốn. Cách này giúp bạn kiểm soát được giá giao dịch và tránh bị ảnh hưởng bởi những biến động giá đột ngột.
- Theo dõi các chỉ số về độ sâu thị trường: Một số sàn DEX cung cấp các chỉ số về độ sâu thị trường, cho biết mức độ thanh khoản của cặp giao dịch. Theo dõi các chỉ số này sẽ giúp bạn đánh giá được khả năng ảnh hưởng của lệnh giao dịch đến giá và đưa ra quyết định giao dịch phù hợp.
- Chọn thời điểm giao dịch thích hợp: Nên giao dịch vào những thời điểm thị trường có khối lượng giao dịch cao, ví dụ như trong giờ cao điểm. Lúc này, tính thanh khoản của thị trường sẽ tốt hơn, giúp giảm thiểu Price Impact.
- Sử dụng các công cụ hỗ trợ: Hiện nay có nhiều công cụ và nền tảng hỗ trợ tính toán Price Impact và đưa ra các đề xuất giao dịch tối ưu. Sử dụng các công cụ này có thể giúp bạn giảm thiểu rủi ro và cải thiện hiệu quả giao dịch.
Kết luận
Hiểu rõ về Price Impact là bước đệm quan trọng để nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch sáng suốt và tối ưu hóa hiệu quả đầu tư. Bằng cách nắm vững các yếu tố ảnh hưởng, cách tính toán, cũng như áp dụng những phương pháp hạn chế tác động, nhà đầu tư có thể tự tin hơn trong việc điều hướng thị trường tài chính đầy biến động. Hãy luôn ghi nhớ rằng, kiến thức là sức mạnh, và trong lĩnh vực đầu tư, Price Impact là một kiến thức không thể thiếu trên con đường chinh phục lợi nhuận.
