Trong “vũ trụ” đầu tư với vô vàn lựa chọn, trái phiếu nổi lên như một “hành tinh” an toàn và ổn định, thu hút sự quan tâm của những nhà đầu tư ưa chuộng sự chắc chắn. Nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu rõ về loại hình đầu tư này? Lợi tức trái phiếu là gì? Nó được hình thành như thế nào và có mối liên hệ mật thiết ra sao với thị trường tiền tệ, đặc biệt là trong bối cảnh biến động của Forex? Hãy cùng GenZ Đầu Tư tìm hiểu nhé!
Lợi tức trái phiếu là gì?
Trái phiếu như là một kênh đầu tư ổn định và an toàn, được ví như một “IOU” (Tôi Nợ Bạn) giữa nhà đầu tư và tổ chức phát hành. Khi chính phủ, doanh nghiệp hoặc tổ chức cần huy động vốn để vận hành và phát triển, họ sẽ phát hành trái phiếu như một hình thức vay tiền từ các nhà đầu tư. Về cơ bản, khi bạn quyết định nắm giữ một trái phiếu, đồng nghĩa với việc bạn đang cho tổ chức phát hành vay một khoản tiền.
Tuy nhiên, trái phiếu có những điểm khác biệt so với cổ phiếu. Một trong những điểm khác biệt lớn nhất là thời hạn đáo hạn. Trái phiếu luôn đi kèm với một thời hạn xác định, và khi đến ngày đáo hạn, người sở hữu trái phiếu sẽ được nhận lại toàn bộ số tiền gốc ban đầu mà họ đã đầu tư.
Không chỉ vậy, trong suốt thời gian nắm giữ trái phiếu, nhà đầu tư còn được hưởng lợi nhuận định kỳ, được gọi là lãi suất trái phiếu hay lợi tức trái phiếu. Đây chính là khoản lãi mà tổ chức phát hành cam kết trả cho người sở hữu trái phiếu như một sự đền đáp cho khoản vay.
Một điểm thú vị là mối quan hệ nghịch đảo giữa giá trái phiếu và lợi tức. Cụ thể, khi giá trái phiếu trên thị trường tăng lên, lợi tức trái phiếu sẽ có xu hướng giảm xuống và ngược lại. Nguyên nhân là do khi giá trái phiếu tăng, nhà đầu tư phải bỏ ra một số tiền lớn hơn để mua được trái phiếu, trong khi khoản lãi suất cố định vẫn được giữ nguyên, dẫn đến tỷ lệ lợi tức trên số tiền đầu tư giảm xuống. Điều này tạo ra sự cân bằng và ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của các nhà đầu tư trên thị trường.
Lợi tức trái phiếu ảnh hưởng đến tiền tệ như thế nào?
Lợi suất trái phiếu, đặc biệt là lợi suất trái phiếu chính phủ, thường được xem như một thước đo sức khỏe của nền kinh tế và thị trường chứng khoán quốc gia. Khi lợi suất trái phiếu tăng, nó phản ánh niềm tin của nhà đầu tư vào sự ổn định và tăng trưởng kinh tế, từ đó thu hút dòng vốn đầu tư vào quốc gia đó và làm tăng nhu cầu đối với đồng nội tệ.
Để hiểu rõ hơn về mối liên hệ này, hãy xem xét kịch bản sau: Khi thị trường chứng khoán bất ổn hoặc có dấu hiệu suy thoái, nhà đầu tư thường có xu hướng tìm kiếm những kênh đầu tư an toàn hơn để bảo vệ vốn. Trái phiếu chính phủ, với độ an toàn cao và lợi tức ổn định, trở thành lựa chọn hấp dẫn. Sự gia tăng nhu cầu đối với trái phiếu sẽ đẩy giá trái phiếu tăng lên, trong khi lợi tức trái phiếu sẽ giảm xuống do mối quan hệ nghịch đảo giữa chúng.
Xu hướng này càng được củng cố khi tâm lý e ngại rủi ro bao trùm thị trường. Nhà đầu tư sẽ có xu hướng rút vốn khỏi các kênh đầu tư rủi ro cao như chứng khoán và tìm đến những tài sản an toàn như trái phiếu và đồng USD – được xem là đồng tiền dự trữ toàn cầu. Kết quả là, giá trị của đồng USD và giá trái phiếu đồng loạt tăng lên.
Lợi suất trái phiếu chính phủ còn đóng vai trò như một “la bàn” định hướng cho lãi suất và kỳ vọng của quốc gia. Sự thay đổi trong lợi suất trái phiếu có thể ảnh hưởng đến quyết định chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương, từ đó tác động đến lãi suất và tỷ giá hối đoái.
Xem thêm: Cặp tiền tệ trong giao dịch ngoại hối là gì? TOP 4 các cặp tiền chính trong Forex
Chênh lệch trái phiếu giữa hai quốc gia ảnh hưởng đến tỷ giá như thế nào?
Chênh lệch trái phiếu thể hiện sự khác biệt về lợi tức mà nhà đầu tư nhận được khi nắm giữ trái phiếu của hai quốc gia khác nhau.
Sự chênh lệch lợi tức này tạo ra động lực cho chiến lược giao dịch chênh lệch lãi suất (carry trade), một chiến lược phổ biến trong Forex. Các nhà giao dịch sẽ vay tiền ở quốc gia có lãi suất thấp và đầu tư vào quốc gia có lãi suất cao hơn để hưởng chênh lệch. Bằng việc theo dõi sự chênh lệch trái phiếu và dự đoán thay đổi lãi suất, nhà đầu tư có thể nắm bắt được xu hướng của các cặp tiền tệ.
Nguyên tắc chung là khi chênh lệch trái phiếu càng lớn, đồng tiền của quốc gia có lợi tức trái phiếu cao hơn sẽ tăng giá so với đồng tiền còn lại. Ví dụ điển hình là cặp AUD/USD và chênh lệch trái phiếu chính phủ Úc và Mỹ. Trong giai đoạn 2002-2004, khi chênh lệch trái phiếu tăng từ 0.5% lên 1%, AUD/USD đã tăng mạnh từ 0.5000 lên 0.7000, tương đương mức tăng 40%. Tương tự, năm 2007, khi chênh lệch tăng từ 1% lên 2.5%, AUD/USD tiếp tục tăng từ 0.7000 lên trên 0.9000, đạt mức tăng ấn tượng 2000 pip.
Tuy nhiên, chênh lệch trái phiếu không phải là yếu tố duy nhất tác động đến tỷ giá. Khi cuộc khủng hoảng kinh tế 2008 nổ ra, các ngân hàng trung ương lớn đồng loạt cắt giảm lãi suất, khiến AUD/USD giảm mạnh từ 0.9000 xuống 0.7000. Điều này xảy ra bởi các nhà giao dịch carry trade đã đóng lệnh mua AUD/USD do lợi thế chênh lệch lãi suất không còn, dẫn đến áp lực bán mạnh lên đồng AUD.
Một ví dụ khác cho thấy ảnh hưởng của chênh lệch trái phiếu là cặp GBP/USD. Khi chênh lệch giữa trái phiếu Anh và Mỹ giảm, GBP/USD cũng suy yếu. Điều này cho thấy mối tương quan chặt chẽ giữa chênh lệch trái phiếu và biến động tỷ giá hối đoái.
Kết luận
Hiểu rõ về lợi tức trái phiếu không chỉ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả, mà còn mở ra cánh cửa bước vào thế giới tài chính phức tạp. Bằng cách nắm bắt được mối quan hệ giữa lợi tức trái phiếu, thị trường chứng khoán, và biến động tỷ giá hối đoái, nhà đầu tư có thể tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro trong hành trình chinh phục thị trường tài chính đầy thách thức.
