Đe dọa áp thuế với các đối tác thương mại khác
Cùng với cảnh báo đối với khối BRICS, Tổng thống đắc cử Trump cũng nhấn mạnh các biện pháp thuế đối với Mexico, Canada và Trung Quốc. Cụ thể, ông cho biết sẽ áp mức thuế 25% với tất cả hàng hóa từ Mexico và Canada nếu các quốc gia này không có động thái ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp và ma túy tràn vào Mỹ. Đồng thời, ông cũng sẽ áp thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc nếu quốc gia này không hợp tác trong vấn đề này.
Khối BRICS mở rộng và mục tiêu phi đô la hóa
BRICS, khối liên minh gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, đã có sự mở rộng đáng kể vào năm 2024, khi Ai Cập, Ethiopia, Iran và UAE gia nhập nhóm. Thêm vào đó, Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan và Malaysia cũng đã nộp đơn xin gia nhập BRICS. Sự mở rộng này phản ánh rõ rệt tham vọng của các quốc gia này trong việc củng cố vị thế của mình trên trường quốc tế và giảm sự phụ thuộc vào đồng USD.
Mặc dù đồng USD hiện vẫn là đồng tiền được sử dụng phổ biến nhất trên toàn cầu, chiếm khoảng 58% dự trữ ngoại hối của thế giới theo số liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), nhưng sự thống trị của đồng bạc xanh đang dần bị thách thức. BRICS cùng các quốc gia đang phát triển khác đang tìm cách giảm bớt sự phụ thuộc vào USD thông qua việc phát triển một loại tiền tệ chung và thúc đẩy các giao dịch không sử dụng đồng USD.
Đề xuất của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc phi đô la hóa
Trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh BRICS diễn ra vào tháng 10 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ trích Mỹ vì đã “vũ khí hóa” đồng USD, cho rằng đây là một sai lầm lớn. Ông Putin nhấn mạnh rằng Nga không từ chối sử dụng USD, nhưng nếu Mỹ không cho phép, các quốc gia sẽ phải tìm kiếm các giải pháp thay thế. Nga đã thúc đẩy việc xây dựng một hệ thống thanh toán mới nhằm thay thế cho hệ thống SWIFT, hệ thống tài chính toàn cầu hiện nay do Mỹ kiểm soát.
Dự báo về vai trò của USD trong tương lai
Mặc dù khối BRICS và các quốc gia khác đang tìm cách phi đô la hóa, nhiều nghiên cứu cho thấy vai trò của USD là không dễ dàng thay thế trong tương lai gần. Theo một mô hình của Atlantic Council, USD vẫn giữ vững vị trí là đồng tiền dự trữ toàn cầu chính, và có khả năng duy trì vai trò này trong ngắn hạn và trung hạn. Việc giao dịch các hàng hóa quan trọng như dầu mỏ vẫn chủ yếu diễn ra bằng đồng USD, điều này củng cố thêm sự thống trị của đồng bạc xanh trong thương mại toàn cầu.
Với những động thái mạnh mẽ từ Mỹ và sự phản ứng từ các quốc gia trong khối BRICS, cuộc đua giữa các đồng tiền trên thế giới sẽ tiếp tục là chủ đề nóng trong những năm tới, khi các quốc gia tìm cách giảm sự phụ thuộc vào đồng USD.
